İslam'ın "kaça ayrıldığı" sorusu karmaşık ve hassas bir konudur. "Ayrılma" kelimesi farklı şekillerde yorumlanabilir ve bu da farklı cevaplara yol açar. Genel olarak üç farklı açıdan değerlendirebiliriz:

1. İtikadi (İnanç) Yönünden Mezhepler:

İslam'ın inanç esaslarında zamanla farklı yorumlar ve yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan en yaygın bilinenleri Ehli Sünnet ve Şia'dır. Ehli Sünnet, İslam'ın çoğunluğunu oluşturur ve kendi içinde Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli gibi fıkıh mezheplerine ayrılır. Bu fıkıh mezhepleri, ibadetlerin nasıl yapılacağı gibi pratik konularda farklı görüşler sunarlar, ancak temel inanç esaslarında büyük ölçüde aynıdırlar. Şia ise, Hz. Ali ve soyundan gelenlerin (Ehlibeyt) siyasi ve dini liderliği konusunda Ehli Sünnet'ten ayrılır. Şia'nın da kendi içinde Zeydiye, İsmailiye ve Oniki İmam Şiası gibi kolları vardır.

Örnek: Ehli Sünnet'e göre abdest alırken ayakları mesh etmek yeterli iken, bazı Şia mezheplerinde ayakları yıkamak gerekir.

2. Tasavvufi (Manevi) Yönünden Tarikatlar:

Tasavvuf, İslam'ın manevi boyutunu vurgulayan bir akımdır. Zamanla farklı tasavvufi ekoller ve tarikatlar ortaya çıkmıştır. Nakşibendilik, Kadirilik, Mevlevilik gibi tarikatlar, manevi gelişime ulaşmak için farklı yöntemler ve uygulamalar önerirler. Bu tarikatlar, temel inanç esaslarını reddetmezler, ancak manevi deneyime ve Allah'a yakınlaşmaya odaklanırlar.

Örnek: Mevlevilik, semazenler aracılığıyla Allah'a olan aşkı ve özlemi ifade ederken, Nakşibendilik daha çok içsel bir yolculuğu vurgular.

3. Siyasi ve Kültürel Yönünden Gruplar:

Tarih boyunca İslam dünyasında farklı siyasi ve kültürel gruplar ortaya çıkmıştır. Bunlar, belirli bir siyasi ideolojiyi veya kültürel anlayışı benimseyebilirler. Bu grupların bazıları, zamanla aşırı uçlara kayabilir ve İslam'ın temel prensiplerinden uzaklaşabilirler. Bu tür grupların varlığı, İslam'ın "ayrıldığı" şeklinde yorumlanmamalıdır. Çünkü bu gruplar, İslam'ın temel inanç esaslarını temsil etmeyebilirler.

Özetle:

İslam'ın "kaça ayrıldığı" sorusuna tek bir cevap vermek zordur. İnanç esasları açısından Ehli Sünnet ve Şia gibi temel mezheplerden bahsedebiliriz. Bunun yanı sıra, tasavvufi tarikatlar ve siyasi/kültürel gruplar da İslam dünyasında çeşitliliği oluşturan unsurlardır. Ancak bu çeşitliliğin, İslam'ın özünden kopuş anlamına gelmediğini, farklı yorum ve yaklaşımları yansıttığını anlamak önemlidir. Bu farklılıkların, karşılıklı saygı ve anlayış çerçevesinde ele alınması, İslam dünyasının birlik ve beraberliği için önemlidir.