İman, kalbin tasdiki, dilin ikrarı ve azaların amelleriyle tezahür eden bir bütündür. İmanın kemali, bu unsurların tam ve eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesiyle mümkündür. İmanın üstünlüğü ise, bu unsurların derinliği, samimiyeti ve sürekliliği ile ölçülür.

İmanın Temel Unsurları ve Üstünlüğü

İmanın temel unsurları olan kalbin tasdiki, dilin ikrarı ve azaların amelleri, imanın kemalini ve üstünlüğünü belirleyen temel faktörlerdir. Bu unsurların her biri, imanın farklı boyutlarını temsil eder ve birbirini tamamlar.

• Kalbin Tasdiki: Kalbin tasdiki, imanın özüdür. Allah'a (c.c.), O'nun meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan (c.c.) olduğuna kesin olarak inanmaktır. Bu inanç, şüphe ve tereddütten uzak, kesin ve sarsılmaz bir inanç olmalıdır. Kalbin tasdiki, imanın temelidir ve diğer unsurların üzerine inşa edildiği sağlam bir zemin oluşturur. Kalbin tasdikinin üstünlüğü, bu inancın derinliği, samimiyeti ve Allah'a (c.c.) olan muhabbetle doğru orantılıdır.
Allah (c.c.) buyurur:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ
"Mü'minler ancak o kimselerdir ki, Allah'a ve Resûlüne iman ederler, sonra şüpheye düşmezler ve mallarıyla, canlarıyla Allah yolunda cihad ederler. İşte onlar, doğru olanların ta kendileridir."
(Hucurat, 49/15)
• Dilin İkrarı: Dilin ikrarı, kalpteki imanın dışa vurulmasıdır. Kelime-i Şehadet'i söylemek, Allah'ın (c.c.) birliğini ve Hz. Muhammed'in (a.s.) O'nun kulu ve elçisi olduğunu ilan etmektir. Dilin ikrarı, imanın toplum içinde tanınmasını ve yayılmasını sağlar. Dilin ikrarının üstünlüğü, bu ikrarın samimiyetle yapılması, Allah'ı (c.c.) zikretmek, Kur'an okumak, insanlara doğruyu anlatmak ve iyiliği emredip kötülükten sakındırmakla artar.
"
مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُخْلِصًا دَخَلَ الْجَنَّةَ
"
"Kim ihlasla 'Lâ ilâhe illallah' derse cennete girer."
(Ahmed b. Hanbel, Müsned, 22002)
• Azaların Amelleri: Azaların amelleri, imanın pratik hayattaki tezahürüdür. Namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek, hacca gitmek, anne babaya iyilik etmek, akrabayı ziyaret etmek, komşuya iyi davranmak, insanlara yardım etmek gibi salih ameller, imanın kemalini gösterir. Azaların amellerinin üstünlüğü, bu amellerin ihlasla, sünnete uygun olarak ve sürekli bir şekilde yapılmasıyla artar.
Allah (c.c.) buyurur:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ
"İman edip salih ameller işleyenler var ya, işte onlar yaratıkların en hayırlısıdırlar."
(Beyyine, 98/7)

İmanın Üstünlüğünü Artıran Faktörler

İmanın üstünlüğünü artıran birçok faktör vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• İhlas: İhlas, yapılan her işi sadece Allah'ın (c.c.) rızasını kazanmak için yapmaktır. İhlas, amellerin kabul olmasının ve imanın kemale ermesinin temel şartıdır. İhlasla yapılan ameller, gösterişten ve riyadan uzaktır.
Allah (c.c.) buyurur:
وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ
"Hâlbuki onlara, dini yalnız O'na has kılarak, hakka yönelen kimseler olarak Allah'a kulluk etmeleri, namazı kılmaları ve zekâtı vermeleri emredilmişti. İşte dosdoğru din budur."
(Beyyine, 98/5)
• Takva: Takva, Allah'tan (c.c.) korkmak, O'nun emirlerine uymak ve yasaklarından kaçınmaktır. Takva, imanın meyvesidir ve insanı günahlardan korur. Takva sahibi insanlar, Allah'ın (c.c.) rızasını kazanmaya ve cennete girmeye daha layıktırlar.
Allah (c.c.) buyurur:
إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ
"Şüphesiz Allah katında en değerli olanınız, O'na karşı en çok takva sahibi olanınızdır. Şüphesiz Allah hakkıyla bilendir, her şeyden haberdardır."
(Hucurat, 49/13)
• İlim: İlim, Allah'ı (c.c.) tanımak, O'nun dinini öğrenmek ve doğru yolu bulmaktır. İlim, imanın nurudur ve insanı cehaletten kurtarır. İlim sahibi insanlar, Allah'a (c.c.) daha yakın olurlar ve O'nun rızasını kazanmaya daha çok gayret ederler.
"
مَنْ سَلَكَ طَرِيقًا يَطْلُبُ فِيهِ عِلْمًا سَلَكَ اللَّهُ بِهِ طَرِيقًا مِنْ طُرُقِ الْجَنَّةِ
"
"Kim ilim öğrenmek için bir yola girerse, Allah onu cennet yollarından birine sevk eder."
(Müslim, Zikir, 39)
• Tevazu: Tevazu, kibirden uzak durmak, kendini beğenmemek ve insanlara karşı alçakgönüllü olmaktır. Tevazu, imanın güzelliğidir ve insanı Allah'a (c.c.) daha yakın kılar. Tevazu sahibi insanlar, başkalarının haklarına saygı gösterirler ve onlara karşı merhametli olurlar.
Allah (c.c.) buyurur:
وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
"Rahmân'ın kulları, yeryüzünde vakar ve tevazu ile yürüyen kimselerdir. Cahiller kendilerine laf attıkları zaman, 'selâm!' derler (geçerler)."
(Furkan, 25/63)
• Sabır: Sabır, zorluklara katlanmak, musibetlere dayanmak ve Allah'a (c.c.) tevekkül etmektir. Sabır, imanın gücüdür ve insanı ümitsizlikten kurtarır. Sabır sahibi insanlar, Allah'ın (c.c.) yardımına nail olurlar ve O'nun rızasını kazanırlar.

Günümüzdeki Yansımaları

Günümüzde imanın üstünlüğünü korumak ve artırmak için, yukarıda bahsedilen faktörlere dikkat etmek ve bu faktörleri hayatımızın her alanına yansıtmak gerekmektedir. Özellikle, ihlas, takva, ilim, tevazu ve sabır gibi değerleri içselleştirmek ve bu değerlere uygun bir şekilde yaşamak, imanın kemalini ve üstünlüğünü sağlayacaktır. Ayrıca, günümüzün getirdiği zorluklara karşı sabırlı olmak, Allah'a (c.c.) tevekkül etmek ve O'nun yardımını dilemek de imanın gücünü artıracaktır.

Allahu a'lem.