Domuz derisi haram mı?

11 görüntülenme
Cevap

Domuz derisinin hükmü, fıkıh âlimleri arasında ihtilaflı bir konudur. Bu ihtilafın temelinde, domuzun necis olup olmadığı ve derinin tabaklanmasının hükmü değiştirip değiştirmediği hususları yatmaktadır. Konuyu detaylı bir şekilde inceleyerek farklı görüşleri ve delillerini sunacağım.

Domuz, Kur'an-ı Kerim'de açıkça haram kılınmış bir hayvandır. Ancak, domuzun sadece etinin mi, yoksa tüm vücudunun mu necis olduğu konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı âlimler, domuzun tamamının necis olduğunu, dolayısıyla derisinin de haram olduğunu savunurken, bazıları ise derinin tabaklanmak suretiyle temizlenebileceğini ve kullanılabileceğini belirtmişlerdir. Bu ihtilaf, fıkıh usulü kaideleri ve nassların yorumlanmasındaki farklılıklardan kaynaklanmaktadır. Günümüzde domuz derisi, çeşitli endüstriyel alanlarda kullanılmaktadır. Bu durum, Müslümanlar için önemli bir fıkhi meseleyi gündeme getirmekte ve âlimlerin bu konudaki görüşleri, Müslümanların hayatlarını şekillendirmede önemli bir rol oynamaktadır.

Fıkıh Alimlerinin Görüşleri

Domuz derisinin hükmü konusunda fıkıh âlimleri arasında temel olarak iki farklı görüş bulunmaktadır:

1. Domuzun tamamının necis olduğu ve derisinin hiçbir şekilde temizlenemeyeceği görüşü. 2. Domuz derisinin tabaklanmak suretiyle temizlenebileceği ve kullanılabileceği görüşü.

Domuzun Tamamının Necis Olduğu Görüşü

Bu görüşü savunan âlimlere göre, domuzun eti gibi derisi de necistir ve tabaklama gibi işlemlerle temizlenemez. Bu görüşün dayanakları şunlardır:

Allah (c.c.) buyurur:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ ۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
Allah size ancak ölü hayvanı, kanı, domuz etini ve Allah'tan başkası adına kesileni haram kıldı. Kim mecbur kalırsa, saldırmamak ve sınırı aşmamak şartıyla ona günah yoktur. Şüphesiz Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir
Bakara, 2/173

Bu ayette domuz etinin haram kılınması, domuzun necis olduğuna dair bir delil olarak kabul edilir. Âlimler, ayette sadece etin zikredilmiş olmasının, domuzun diğer kısımlarının helal olduğu anlamına gelmediğini, bilakis domuzun tamamının necis olduğunu ifade ederler.

لَعَنَ اللَّهُ الْيَهُودَ حُرِّمَتْ عَلَيْهِمُ الشُّحُومُ فَجَمَّلُوهَا فَبَاعُوهَا
Allah Yahudileri lanetledi. Onlara iç yağları haram kılındı, onlar ise eritip güzelleştirdiler ve sattılar
Buhari, Büyü', 112

Bu hadiste, Yahudilerin haram kılınan iç yağlarını eritip satmaları eleştirilmektedir. Âlimler, bu hadisten yola çıkarak, haram olan bir şeyin hiçbir şekilde kullanılamayacağını ve bundan dolayı domuzun derisinin de kullanılamayacağını savunurlar. Bu görüşe göre, tabaklama işlemi, derinin sadece dış görünüşünü değiştirir, ancak necis olma özelliğini ortadan kaldırmaz. Bu nedenle, domuz derisinden yapılan eşyaların kullanılması caiz değildir.

Domuz Derisinin Tabaklanmak Suretiyle Temizlenebileceği Görüşü

Bu görüşü savunan âlimlere göre, domuz derisi tabaklama işlemiyle temizlenebilir ve kullanılabilir hale gelir. Bu görüşün dayanakları şunlardır:

إِذَا دُبِغَ الْإِهَابُ فَقَدْ طَهُرَ
Deri tabaklandığı zaman temizlenmiş olur
Müslim, Hayz, 105

Bu hadis, genel olarak tüm hayvan derilerinin tabaklanmak suretiyle temizlenebileceğine işaret etmektedir. Bu görüşü savunan âlimler, hadiste herhangi bir hayvanın derisi ayrımı yapılmadığını, dolayısıyla domuz derisinin de bu hükme dahil olduğunu belirtirler. Tabaklama işlemi, deride bulunan ve bozulmaya neden olan maddelerin temizlenmesini sağlar. Bu sayede deri, daha dayanıklı ve kullanışlı hale gelir.

أَيُّمَا إِهَابٍ دُبِغَ فَقَدْ طَهُرَ
Hangi deri tabaklansa temizlenmiş olur
Ebu Davud, Libas, 3895

Bu hadis de bir önceki hadisle aynı anlamı taşımakta ve tabaklamanın deriyi temizleyici bir özellik taşıdığını vurgulamaktadır. Bu görüşü savunan âlimler, Kur'an-ı Kerim'de domuz etinin haram kılınmasının, derinin haram olduğu anlamına gelmediğini, zira etin tüketilmesinin farklı bir hüküm, derinin kullanılmasının ise farklı bir hüküm olduğunu ifade ederler. Ayrıca, tabaklama işleminin deriyi temizlemesi ve kullanılabilir hale getirmesi, İslam'ın genel prensipleriyle de uyumludur. Çünkü İslam, temizliğe büyük önem verir ve faydalı olan şeylerin kullanılmasını teşvik eder.

Günümüzdeki Uygulamalar ve Fetvalar

Günümüzde domuz derisi, özellikle ayakkabı, eldiven ve bazı giyim eşyalarının üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu durum, Müslümanlar için önemli bir fıkhi sorun teşkil etmektedir. Farklı âlimlerin ve fetva kurullarının bu konudaki görüşleri de çeşitlilik göstermektedir.

Bazı fetva kurulları, domuzun tamamının necis olduğu görüşünü benimseyerek, domuz derisinden yapılan ürünlerin kullanılmasının caiz olmadığını belirtmektedir. Bu görüşe göre, domuz derisiyle temas eden eşyaların da temizlenmesi gerekmektedir.

Diğer bazı fetva kurulları ise, domuz derisinin tabaklanmak suretiyle temizlenebileceği görüşünü benimseyerek, tabaklanmış domuz derisinden yapılan ürünlerin kullanılmasında bir sakınca olmadığını ifade etmektedir. Bu görüşe göre, tabaklama işlemi deriyi temizlediği için, domuz derisiyle temas eden eşyaların temizlenmesine gerek yoktur.

Bu ihtilaflı durum karşısında, Müslümanların kendi vicdanlarına danışarak ve güvendikleri âlimlerin fetvalarına uyarak hareket etmeleri önemlidir. Şüpheli durumlardan kaçınmak ve haram olduğundan emin olunan şeylerden uzak durmak, takva sahibi bir müminin yapması gereken bir davranıştır. Allahu a'lem.

Benzer Sorular